Max Rooses: reconstructie van een verspreid archief
Max Rooses (1839-1914) is een belangrijke figuur binnen de Vlaamse cultuurgeschiedenis. Zijn archief zit verspreid over verschillende instellingen: Het Rubenianum, het Letterenhuis, Museum Plantin-Moretus en het KMSKA. Zij slaan nu de handen in elkaar om het archief van Rooses digitaal te reconstrueren.
Wie was Max Rooses?
Een letterkundige, een criticus, een journalist en de eerste conservator van het Museum Plantin-Moretus in Antwerpen. Hij stichtte mee de kranten en tijdschriften Het Volksbelang, De Vlaamse Gids en De Nieuwe Gazet. Als verdediger van de Vlaamse beweging werd hij voorzitter van het liberale Willemsfonds. Rooses zetelde in talrijke commissies en verenigingen en drukte op die manier zijn stempel op de culturele en politieke ontwikkelingen in zijn tijd.
Wat had Max Rooses met het KMSKA?
Rooses was een notoir Rubenskenner. Tussen 1886 en 1892 werkte hij aan een vijfdelige catalogus van Rubens’ werk: L’oeuvre de P. P. Rubens: histoire et description de ses tableaux et dessins.
In 1900 schonk hij het museum meer dan 700 prenten en foto’s in verband met het oeuvre van Rubens. Hij was ook bestuurslid van Artibus Patriae, een vereniging van kunstenaars en kunstliefhebbers die werken aankocht voor de museumcollectie. In 1880 kocht het museum het schilderij Storm op zee, uit zijn bezit.
Pieter Mullier I, in Rooses’ tijd werd dit werk nog toegeschreven aan Jacob Van Ruisdael. - Storm op zee
Waar zit het archief van Max Rooses?
Net omdat hij zo veelzijdig actief was, is de papieren nalatenschap van Rooses verspreid over verschillende instellingen in Antwerpen: het Rubenianum, het Letterenhuis, het Museum Plantin-Moretus en het KMSKA.
In het kader van de inhaalbeweging digitale collectieregistratie brachten de instellingen dit verspreide archief in 2020 volledig in kaart. Het Rubenianum nam daarbij het voortouw in partnerschap met de overige drie bewaarinstellingen en Archiefbank Vlaanderen. Bekijk hier de archiefbeschrijvingen in het KMSKA.
Hoe gebeurt die reconstructie?
De archieven zijn nauwkeurig en uniform geregistreerd. We reconstrueerden hun context en digitaliseerde een selectie van de stukken, die hier als open data beschikbaar zijn. Daarnaast willen we stukken die in andere collecties verzeild geraakten opsporen.
De resultaten van het project zijn gedeeld in een webtentoonstelling op de website van het Rubenianum, via artikels in vaktijdschriften en als eindverslag in de projectenbank van FARO.
De overkoepelende ontsluiting maakt het archief van deze prominente figuur toegankelijk voor een breed en internationaal publiek. Ze effent de weg voor diepgaander onderzoek binnen onder meer de (kunst)geschiedenis, letterkunde, politicologie en sociologie.
Dit project kwam tot stand met subsidies van de Vlaamse overheid.
